Pieczarki to rodzaj grzybów, który cieszą się niezmienną popularnością w różnych tradycjach kulinarnych. Są doskonałym, bezpiecznym i łatwo dostępnym dodatkiem do różnorodnych potraw, świetną bazą do sosów i niezbędnym składnikiem klasycznych zapiekanek. I choć opinie o ich znikomych wartościach odżywczych są nieprawdziwe, pieczarki bywają lekceważone lub zupełnie pomijane. Można je spożywać zarówno na surowo, jak i po odpowiedniej obróbce cieplnej, a ich smak da się podkręcić na wiele sposobów. Jednym z najciekawszych są pieczarki balsamico. Zanim przejdziemy do przepisu, sprawdźmy, czym się charakteryzują i dowiedzmy jak je spożywać, aby wykorzystać maksymalnie ich wartości.
Co kryją w sobie pieczarki
Do większości grzybów przylgnęło przekonanie, że nie zawierają żadnych cennych składników. Jest ich co prawda niewiele, jednak są pewne wyjątki i pieczarki są najlepszym przykładem potwierdzającym fakt, że niektóre grzyby są bardzo wartościowym źródłem witamin, minerałów i antyoksydantów. Największym atutem pieczarek, poza charakterystycznym smakiem i możliwością szerokiego wykorzystania, jest wysoka zawartość witaminy D. Stugramowa porcja pokrywa ponad 30% dziennego zapotrzebowania na tę cenną witaminę. Pieczarki zawierają także najważniejsze witaminy z grupy B oraz sporo fosforu i selenu, który wspomaga prawidłową pracę tarczycy. Poza tym można znaleźć w nich inne minerały, takie jak wapń, magnez, potas, miedź, cynk i żelazo oraz cenne antyoksydanty z grupy polifenoli (m.in. flawonoidy), a także polisacharydy o właściwościach przeciwnowotworowych. Ze względu na zawartość β-glukanów i ergotioneiny spożywanie pieczarek ma pozytywny wpływ na układ krążenia oraz regulację poziom złego cholesterolu i trójglicerydów. Pieczarki wykazują ponadto korzystne działanie na układ pokarmowy oraz wątrobę.
Niewątpliwą zaletą pieczarek jest niskokaloryczność. Warto jednak pamiętać, że ze względu na zawartość błonnika zawierającego chitynę, nie należy spożywać zbyt dużej ilości pieczarek w stanie surowym. Mimo że jest go niewiele, może mieć negatywny wpływ na przewód pokarmowy. Co ciekawe, po obróbce cieplnej zagrożenie znika, a pieczarki zyskują nie tylko na smaku, ale także na właściwościach prozdrowotnych.
Przepis na pieczarki balsamico
Pieczarki balsamico smakują wybornie, a do ich przygotowania oprócz kilku podstawowych składników potrzebna jest jedynie patelnia oraz łopatka kuchenna. Wybierając pieczarki, warto zwrócić uwagę na ich wielkość. Najlepsze (również ze względów estetycznych) są grzyby o małych, okrągłych kapeluszach. A więc po kolei:
Składniki:
- 500 gramów pieczarek,
- 5-6 łyżek wysokiej jakości octu balsamicznego,
- 1 łyżka naturalnego miodu (wielokwiatowego lub leśnego),
- łyżka wody,
- 1-2 łyżeczki słodkiej papryki,
- ½ łyżeczki tymianku,
- natka pietruszki,
- czarny pieprz i sól,
- klarowane masło lub olej rzepakowy do smażenia.
Smak potrawy można wzbogacić, dodając ząbek drobno posiekanego czosnku lub papryczki chili.
Sposób przygotowania:
Zaczynamy od dokładnego wyszczotkowania i umycia pieczarek. Czyste grzyby osuszamy za pomocą papierowego ręcznika, przekładamy do miseczki i oprószamy zmieloną, słodką papryką. Rozgrzewamy na patelni klarowane masło lub olej, wrzucamy pieczarki i smażymy je do momentu, gdy będą lekko przyrumienione. Pamiętajmy, aby w trakcie smażenia przemieszać je kilkukrotnie. Następnie zmniejszamy ogień i dodajemy ocet balsamiczny, miód i wodę. Wszystko dokładnie mieszamy, a po chwili dorzucamy tymianek, odrobinę świeżo zmielonego pieprzu i szczyptę soli. Ponownie mieszamy i kontynuujemy obróbkę. Gdy sos stanie się gęsty i otuli dokładnie pieczarki, dorzucamy posiekaną natkę pietruszki, mieszamy i gotowe! Na koniec można dodać kilkanaście kropel kremu balsamicznego.
Jeśli nie uda nam się kupić małych, zgrabnych grzybków, duże okazy należy pokroić na mniejsze kawałki. Najlepiej i najszybciej poradzi sobie z tym krajalnica do pieczarek.
Pieczarki balsamico są doskonałym dodatkiem do grzanek z hummusem lub pastą awokado. Dobrze komponują się także z niektórymi daniami mięsnymi oraz lampką wytrawnego wina.
Ciekawostki na temat pieczarek
Co jeszcze warto wiedzieć o pieczarkach? Na koniec kilka ciekawostek. Niektóre z nich mogą okazać się dość zaskakujące.
- prekursorami kontrolowanej uprawy pieczarek są Francuzi, którzy oswoili je w XIX wieku,
- Polska jest największym producentem pieczarek w Europie oraz liderem ich eksportu na świecie,
- w Europie występuje około 100 gatunków pieczarek,
- wśród gatunków należących do rodzaju Agaricus znajdują się również grzyby trujące (w Polsce występują trzy odmiany – pieczarka karbolowa, szarołuskowa i płaska),
- smażone pieczarki z odrobiną zataru (bliskowschodniej przyprawy na bazie sumaku) zyskują intrygujący, tzw. „piąty smak”, czyli umami,
- sproszkowane pieczarki są doskonałą przyprawą do sosów, zup, pieczonego mięsa i sałatek,
- pieczarki można z powodzeniem uprawiać również w domu,
- za polską nazwę odpowiadają specjaliści od mykologii, czyli nauce o grzybach – Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda.