Skąd pochodzi kawa i jaka jest jej historia

Strona główna > Ciekawostki > Skąd pochodzi kawa i jaka jest jej historia

Wiele osób spiera się co do historii oraz pochodzenia kawy. Zanim kawa stała się tak popularna i rozpowszechniła się na całym świecie musiała przejść długą drogę! Z pewnością wiele osób zaciekawią legendy oraz historie, które związane są z kawą. Dzięki temu możemy zobaczyć jak bardzo ewoluowało i zmieniało się zarówno podejście do tego napoju, jak i metody jej spożywania. Zapraszamy do lektury!

Pierwszą kawę wypito w IX wieku

Powszechnie uważa się, że historia kawy sięga aż IX wieku! Zgodnie z panującą legendą, pierwszy kontakt z kawą i jej odkrycie miało miejsce na terenach gorącej Etiopii. Obszary te porośnięte były bujną roślinnością, drzewami oraz najróżniejszymi krzewami. Właśnie te rejony najczęściej odwiedzali etiopscy pasterze, który wypasali tam swe kozy. Zwierzęta te podczas codziennego wypasu upodobały sobie szczególnie czerwone owoce rosnące na krzewach. Pasterze zaobserwowali, że po spożyciu tych owoców kozice były znacznie bardziej pobudzone i aktywne. Tymi czerwonymi owocami była właśnie kawa! Po tym ciekawym odkryciu pasterze zaczęli zaparzać zebrane owoce kawy w gorącej wodzie dzięki czemu otrzymywali mocny, intensywny napój, który bardzo im smakował i dodawał energii. Tak rozpoczęła się historia kawy!

Jest to oczywiście legenda, zatem nie możemy traktować jej jako pewnik, jednakże z pewnością za obszar w którym jako pierwszym odkryto kawę uważa się właśnie tereny afrykańskie. Przez kilkaset lat rytuał parzenia i picia kawy był głównie znany wśród plemion arabskich. Zgodnie ze wzmiankami historyków pierwsze kawiarnie powstały w Stambule około XVI wieku i już wtedy napój ten zyskiwał wielką popularność i sympatię wśród miejscowych. Na terenach europejskich bardzo sceptycznie podchodzono do kawy. Z racji pochodzenia tego napoju z terenów arabskich chrześcijańska część Europy mocno wzbraniała się przed przyjęciem kawy i jej popularyzacją. Przełom nastąpił dopiero po głośnej wypowiedzi papieża Klemensa VIII, który zaprzeczył jakoby kawa była dziełem szatana. Po tych słowach popularność kawy w Europie zaczęła rosnąc by wkrótce stać się napojem obecnym na dworach arystokracji. Pierwsze kawiarnie zaczęły powstawać około XVII wieku w największych miastach portowych takich jak Londyn, Hamburg czy Amsterdam. Już wtedy bardzo popularne stały się różnorakie filiżanki do kawy.

Kawa, a wiktoria wiedeńska…

W Polsce kawa zyskała dużą sławę dzięki zwycięskiej bitwie pod Wiedniem w 1683 roku. Po rozbiciu tureckiej armii wojska polskie zajęły obozy nieprzyjaciela i przejęły znajdujące się tam zapasy ziaren. Przejęte od Turków ziarna posłużyły do otwarcia pierwszej polskiej kawiarni w Gdańsku. Gdańskie kafehauzy (kawiarnie) były bardzo doceniane i uznane przez przejezdnych oraz kupców. Początkowo elitarny napój stawał się jednak coraz łatwiej dostępny dla ogółu mieszkańców. Polacy szybko dostrzegli również zdrowotne właściwości tego aromatycznego napoju. Zamieszczony w podręczniku medycznym z XVIII wieku opis wskazuje, że kawę uważano za doskonałe lekarstwo na choroby układu pokarmowego, a także stany przemęczenia czy senności!

Jak kawę pije (i piło) się w Polsce…

Jak Polacy pili kawę? Początkowo kopiowaliśmy metody jej spożywania podobnie jak mieszkańcy krajów arabskich i piliśmy ją czarną, bez żadnych dodatków. Po pewnym czasie odeszliśmy jednak od kawy czarnej na rzecz dodatków takich jak mleko, śmietanka oraz cukier. Nie bez powodu sławę zyskała kawa „po polsku” – czyli kawa podawana z tłustą, gęstą śmietanką. Prawdziwy rozkwit polskiej kultury picia kawy przypada jednak na XIX wiek. W samej Warszawie działało blisko 200 kawiarni, w których można było kosztować pysznych i aromatycznych napojów z różnych stron świata. Najchętniej właściciele kawiarni korzystali z kaw sprowadzanych z Turcji. Popularne były również ziarna pochodzące z Lewantu, Martyniki, a także terenów Indii Holenderskich. Jak zatem widać, nasi rodacy sięgali nawet po orientalne gatunki kawy, choć nie zawsze były to najdroższe mieszanki, opisane bliżej w artykule: Oto najdroższa kawa świata.

Kawa na kontynencie amerykańskim

Na kontynencie amerykańskim kawa również szybko stała się częstym napojem spożywanym przez mieszkańców większych miast. To właśnie przemysłowi amerykańskiemu zawdzięczamy pierwszą puszkę z mieloną kawą (wyprodukowana przez firmę Chase and Sanborn w 1878 roku). Pod koniec XIX wieku wynaleziono również metodę próżniowego pakowania kawy, dzięki czemu aromat i smak kawy nie ulatniał się tak szybko jak w przypadku tradycyjnego pakowania. W Europie bardzo duży rozkwit kawiarni miał również miejsce w węgierskim Budapeszcie, który nazywany był miastem kawiarń.

Kawa tańsza i bardziej dostępna

XX wiek przyniósł znaczny spadek cen kawy co było impulsem do powołania specjalnego Instytutu Ochrony Kawy w Brazylii. Celem tej organizacji było utrzymanie stałych cen kawy i ograniczenie jej nadmiernej produkcji. Rozwijały się także metody prażenia ziaren oraz jej pakowania. W 1935 roku Jabez Burns stworzył nowy, zmodyfikowany prażalnik posiadający nową metodę termicznej obróbki. Tak zwana metoda Burnsa pozwoliła na wyciągnięcie z ziaren większej dawki aromatu oraz smaku. Z roku na rok zwiększały się również światowe zbiory kawy, która na początku XXI wieku sięgnęła ponad 5 milionów ton! Największymi światowymi eksporterami kawy od wielu lat pozostają Brazylia, Kolumbia oraz Wietnam. Z roku na rok na całym świecie popularność zyskuje kawa bezkofeinowa, której spożycie szacuje się na 10% światowego spożycia kawy. Obecnie popularyzacja i dostępność kawy sprawia, że jest to jeden z najchętniej pitych napoi. Upodobała go sobie zwłaszcza młodzież oraz pracownicy biurowi, którzy niejednokrotnie nie wyobrażają sobie poranku bez kubka mocnej, aromatycznej kawy.

Jak zatem widać, kawa przeszła bardzo długą drogę – od napoju pitego przez tureckich pasterzy do reklamowanego przez popkulturę i media trunku dostępnego dla każdego. Warto jednak mieć świadomość co do pochodzenia kawy i tego, jak zyskała sławę na całym świecie. Być może następnym razem racząc się naszym ulubionym kawowym napojem zastanowimy się nad jej bogatą historią! Jeśli chcecie więcej tego typu ciekawostek, zapraszamy do artykułu: Rodzaje kaw, o których nie mieliście pojęcia. Gwarantujemy, że będziecie solidnie zaskoczeni!