Szprycer (oryginalnie spritz lub fröccs) to kolorowy, orzeźwiający napój alkoholowy, który w sezonie letnim cieszy się dużą popularnością w wielu krajach europejskich oraz w USA. Największym uwielbieniem darzą go Włosi, Austriacy, Węgrzy oraz Niemcy. Z roku na rok pojawia się także coraz częściej w ofercie polskich restauracji, pizzerii i kawiarni. Z czego się składa i komu zawdzięczamy pomysł na ten oryginalny drink? Jak go przygotować, aby spełniał definicję szprycera i zachwycał odświeżającym smakiem?
Wino plus woda z bąbelkami
Mimo że większość źródeł wskazuje, że szprycer powstał na terenie Wenecji Euganejskiej, nie jest wynalazkiem włoskim, ale austriackim, a raczej austro-węgierskim, ponieważ wymyślili go prawdopodobnie żołnierze monarchii przebywający na przełomie XVIII i XIX wieku w północno-wschodnim regionie Italii. Nie dziwi więc fakt, że jego autorstwo przypisują sobie nie tylko Austriacy, ale również Węgrzy. Faktem jest, że na początku XIX wieku węgierski fizyk i wynalazca Ányos Jedlik zaproponował leczenie cholery mieszaniną wina z wodą sodową.
Sprawa jest więc dość skomplikowana, ale sam drink banalnie prosty. Klasyczny szprycer to napój powstały ze zmieszania białego wina z gazowaną wodą, który uzupełnia się kostkami lodu oraz dekoruje świeżymi ziołami lub sezonowymi owocami, choć nie jest to warunek konieczny. W niektórych przepisach zamiast wina białego pojawia się wino różowe, a nawet czerwone. Bazą szprycera może być również prosecco lub wermut, a zamiast wody sodowej można użyć gazowanej lemoniady. W smaku bywa zarówno wytrawny, jak i słodki. Wszystko zależy od rodzaju użytego wina lub innego alkoholu.
Pomysł na dodawanie do szprycera gorzkiego likieru, który jest ważnym składnikiem niektórych popularnych receptur, pojawił się w drugiej dekadzie XX wieku. Niezależnie od dodatków, szprycer musi być mocno schłodzony, a odpowiednie proporcje zachowane. Wina z reguły jest więcej niż wody, są jednak wyjątki, w których proporcje są równe (Classic Spritz) lub wody jest więcej niż wina. Jakkolwiek zbyt mocno rozcieńczony drink może okazać się niezbyt pociągający smakowo.
Odmiany i sposób serwowania
Jeśli chcemy przygotować szprycera zgodnie ze sztuką, najlepiej skorzystać z receptur na sprawdzone połączenia. Najpopularniejszymi odmianami tego alkoholowego napoju są Classic Spritz, Bianco Spritz na bazie wermutu, Hugo Spritz z winem musującym i syropem z czarnego bzu oraz Aperol Spritz, czyli drink z dodatkiem włoskiego, 11-procentowego likieru o charakterystycznym słodko-gorzkim smaku z wyczuwalnymi nutami pomarańczy, rabarbaru, anyżu i ziół. We Włoszech szprycer z Aperolem jest najczęściej spożywanym aperitifem, czyli drinkiem podawanym przed głównym posiłkiem w celu pobudzenia apetytu. W roku 2019 uplasował się na dziewiątej pozycji najczęściej zamawianych napojów alkoholowych na świecie.
W czym serwować szprycery? Najlepszym wyborem będą kieliszki do wina lub szklanki do napojów. Do powolnego delektowania się szprycerem warto wykorzystać słomki do drinków. Oczywiście nie jednorazowe, ale ekologiczne – metalowe lub szklane. Komplet słomek wielorazowego użytku zawiera często szczoteczkę do czyszczenia wnętrza, dzięki której łatwiej zachować idealną higienę.
Wodę gazowaną do szprycerów możemy wyprodukować samodzielnie za pomocą szybkiego, klasycznego saturatora, jakim jest syfon do wody sodowej. W odróżnieniu od nowoczesnych urządzeń do nasycania wody dwutlenkiem węgla nie potrzebuje zasilania. Działa dzięki specjalnym nabojom i generuje spore oszczędności. Zamiast kupować wodę gazowaną w butelkach, wystarczy zainwestować w jeden, wysokiej jakości syfon, który przy okazji stanie się stylową ozdobą.
Klasyczne przepisy
Choć przepisów na szprycera jest mnóstwo, poznajmy dwie klasyczne receptury. Zacznijmy od szprycera z białego wina z dodatkiem wody gazowanej, czyli drinka, który zapoczątkował zwyczaj mieszania wina z wodą z bąbelkami.
Składniki:
- 150 ml białego wina (wytrawnego lub półwytrawnego),
- 150 ml wody gazowanej,
- kilka kostek lodu.
Sposób przygotowania:
Do kieliszka lub szklanki wkładamy 3-4 kostki lodu, wlewamy wino, a następnie gazowaną wodę.
Dla urozmaicenia smaku można dodać 1 lub 2 plastry cytryny lub/i kilka sztuk mrożonych lub świeżych owoców (maliny, borówki, truskawki), nie będzie to już jednak klasyczny szprycer, a współczesna modyfikacja.
Druga propozycja to Aperol Spritz, który bazuje na proporcji 3:2:1.
Składniki:
- 3 części musującego wina (najlepiej, jeśli będzie to oryginalne Prosecco),
- 2 części Aperolu,
- 1 część wody gazowanej,
- kilka kostek lodu,
- plaster pomarańczy.
Sposób przygotowania:
Do szklanki lub kieliszka wrzucamy kilka kostek lodu i wlewamy po kolei wino, Aperol i wodę sodową. Na koniec dodajemy plaster pomarańczy.
Aperol można zastąpić Campari lub Cynarem, czyli słodko-gorzkim, 16-procentowym likierem, w którego skład wchodzą ekstrakty z ziół i suszonych owoców oraz sok z karczocha.
Przygotowując szprycer, należy zwrócić uwagę, aby woda i wino miały taką samą lub zbliżoną temperaturę.